|
Toplumsal olarak yaşadığımız tüm travmalar, iş ve aile hayatımızla birlikte aslında daima şımartılmaya gereksinim duyan içimizdeki o ego denen küçük şımarık çocuğa birer tokat gibi inmektedir. Yaşadığımız tüm kaygılarda ve korkularda, bedenimizde meydana gelen fizyolojik gelişmeler, çok yoğun bir enerji birikimine neden olmaktadır. Bunun yansımalarını bedenimiz bize haykırmak istercesine uyarılar gönderir.
Strese Karşı Bedenimizin Verdiği Fizyolojik Tepkiler Nelerdir?
Aniden başlayan hızlı nefes alış verişler kendini kalp çarpıntısıyla sarmalar. Kızarma titreme, ateş basması, el ya da ayaklarımızın buz kesmesi buna eşlik eder. İçerdeki bu yoğun enerjinin dışarı çıkabilmesi için ne yazık ki çok fazla alternatifi yoktur. İşin kötü tarafı çıkmakta zorundadır. Çünkü orda kaldığı her an her ne kadar onu bastırabilsek de sessizce beslenip büyüyen bir canavara dönüşmektedir.
Yaşanan stres sonucu beden kimyasında oluşan değişiklikler ve bedende bazı kimyasal maddelerin salgılanmasıyla ortaya çıkan durumlar;
- Bedendeki sürekli kasılma ve gevşeyememe,
- Derin uyku uyuyamama,
- Uyduktan sonra bile yorgun olarak uyanma,
- Geceleri diş gıcırdatma,
- Sırt, çene, bel ve diğer kas gruplarında ağrılara sebep olur.
Sağlıklı bir beden için bu enerji ve kimyasal atıkları dışarı çıkarabilmek için kendi kendimize yapabileceğimiz Gevşeme Egzersizleri kullanabiliriz. Stres sırasında oluşan gerginlik ve huzursuzluk yerini gevşemeye ve rahatlamaya bırakır. Bedensel gevşeme sonunda insanın nefes alıp verişi düzenli, elleri ve ayakları sıcak ve ağır, kalp atışları sakin ve kasları rahatlamış duruma gelir. Bedensel gevşeme tekniklerinden biri progressif (aşamalı, ilerleyen) gevşemedir.
Progressif gevşeme tekniği Jacobson tarafından 1920'lerde geliştirilmeye başlanmış, yaygın olarak araştırma ve incelemeye tabi tutulmuş ve bu tekniğin kas gerginliğini azaltmak konusundaki başarısı ve yararı kanıtlanmıştır. Progressif gevşeme tekniği, tüm vücuttaki büyük kas gruplarının bilinçli bir şekilde kasılması ve gevşetilmesini kapsar. Bu teknik, bedensel farkındalığı yani hangi kasların hangi bölgelerde olduklarını ve stres durumlarında nasıl bir duruma geldiklerinin farkına varmamızı sağlar.
İlk uygulamalarda basit, saçma hatta gülünç denilebilecek bedensel hareketlerden oluşan progressif gevşeme, stres ile başa çıkmada uygulanması en kolay olan ve en temel yoldur. Bu teknik ile yapılan birçok araştırmada, kas gerginliğinin en düşük düzeyine indirilebildiği ortaya konmuştur. Bu fiziki gevşeme kişiye derin bir dinlenme sağlar. Ancak kişinin konsantrasyonu ve bu teknikten fayda göreceğine inanması çok önemlidir. Maksimum faydayı sağlayabilmek içinse gevşeme ezersizlerinin düzenli ve sistematik bir biçimde uygulanması gerekir. Gevşeme programı yetkin bir uzmanca öğretilir ve evde düzenli uygulamalarla tekrarını gerektirir. Sistematik ve düzenli uygulamalar ile bedenin yeni bir işleyiş kazanması sağlanır. Egzersizin uygulanması için en uygun ortam, sakin bir ortamdır. Egzersiz böyle bir ortamda rahat bir koltuğa oturularak veya sırtüstü yatılarak yapılır.
Gerçek gevşeme, değişik ortamlarda ve durumlarda da kendimizi rahat hissetmemizi sağlar. Çeşitli durumlarda bazı kas gruplarının gergin olması gerekir ancak bunların dışında bazı gereksiz kasların da gergin olması rahatsızlık hissettirir. Gevşeme egzersizleri öğrenildikten sonra, gereksiz yere gergin olan kaslar gevşetilerek rahatsızlık duygusu azaltılır.
Belki Denemek İstersiniz?
Şuanda oturduğunuz yerde birlikte bir egzersiz yapalım.
- Bütün vücudunuzu kasabildiğinizce kasın bütün adalelerinizi hükmettiğinizce kasın.
- Kasılı durumda nefes kontrolüne başlayın içinizden sayarak,
- Bir nefes al,
- İki nefes ver,
- 100 e kadar yapın.
- Kaslarınız gergin halde düşünceleriniz tek bir noktada.
- Her nefes alışı tahmini 1 sn verişi 1 sn toplam iki saniyede ayarlayın.
- Nefes sayımı bitince vücudunuzu düşünün gerginliğini, ne kadar gergin olduğunu.
- Sol elinizi karnınıza koyun ve vücudunuzdaki gerginliği düşünün.
- Sonra parmaklarınızı gevşetmeye başlayın.
- Yavaş yavaş kollarınızı bacaklarını gevşetin, vücudunuzu, boynunuzu gevşetin ve kaşınızın ortasına dokunun.
- Şimdi nefes kontrolünü, bir eliniz kaşlarınızın ortasındayken tekrar yapın.
- Sonra kollarınızı vücudunuzun her yerini serbest bırakın.
Hayatın her anı güzeldir.
Yaşadığımız kaygılar mutluluklara mutluluklar kaygılara dönüşebilir. Yapmamız gereken şey, bunlar olurken bedenimizi tüm sarsıntılara karşı sağlam ve ayakta durması için uygun koşullara hazırlayalım.
Günlük hayatımızda değiştiremeyeceğimiz ve bizim kontrolümüz dışında oluşan stres kaynakları her zaman olacaktır.
Önemli olan, bu stres kaynaklarıyla başa çıkabilmemiz ve onlardan en alt seviyede etkilenmemizdir.
Gevşeme egzersizleri, günlük hayatımızdaki beden ve ruh sağlığımızı koruyacak, en önemli yardımcı tekniklerden birisidir.
Dr. Gökhan ÜRKMEZ
25.12.2008 - 815
|