İnsanların araç sürüş tarzı yıllar içinde değişebilir; fakat bilim insanları bazı küçük değişikliklerin Alzheimer başlangıcıyla ilişkili olduğunu ortaya koydu. ABD'de yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre; Alzheimer başlangıcındakiler daha yavaş araç sürüyor, aniden şerit değiştirmeye yatkın oluyor, geceleri daha az seyahat ediyor ve bildiği yoldan şaşmama eğiliminde oluyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
Araştırmacılar ABD'nin Washington eyaletinde 65 yaş üzeri sürücülerden oluşan bir grubun araç kullanımını, GPS alıcılarıyla bir yıl boyunca takip etti.
İKİ GRUBUN SÜRÜŞLERİ BİRBİRİNDEN FARKLI ÇIKTI
Araştırmada yer alan 139 deneğin yarısında çok erken veya klinik öncesi seviyede Alzheimer hastalığı bulunuyordu. Verileri analiz eden bilim insanları, hasta olan ve olmayan grubun sürüşleri arasında önemli farklar olduğunu ortaya çıkardı.
HASTALIĞIN BAŞLANGICINDAKİLER DAHA AZ YOL YAPIYOR
Alzheimer başlangıcındakiler daha yavaş sürüyor, aniden şerit değiştirmeye yatkın oluyor, geceleri daha az seyahat ediyor, toplamda daha az yol yapıyor, daha az yere gidiyor ve bildiği yoldan şaşmama eğiliminde oluyor.
TAHMİN MODELİ GELİŞTİRİLDİ
Araştırma ekibinin başında bulunan Toronto Üniversitesi'nden doktora adayı Sayeh Bayat, "İnsanların günlük hayatlarındaki hareketleri, gittikleri yerler ve araç kullanma tarzları sağlıkları hakkında pek çok şey söylüyor" diyor. Araştırmaya başlamadan önce yapılan testler sayesinde deneklerden kimin çok erken seviye Alzheimer hastası olduğunu bilen ekip, verileri inceledikten sonra bir tahmin modeli geliştirdi.
YÜZDE 86'LIK İSABETLE ALZHEIMER BAŞLANGICINI TAHMİN EDİYOR
Bu model, bir kişinin yalnızca araç kullanımına dair GPS verileri ve yaşı üzerinden yüzde 86'lık isabetle Alzheimer başlangıcı olup olmadığını tahmin edebiliyor. Buna, genetik olarak Alzheimer'a yatkınlığı ölçen apolipoprotein e-testinin sonucu da eklendiğinde doğru tahmin oranı yüzde 90'a çıkıyor. İki oran da Alzheimer gibi bir hastalığın erken teşhisinde neredeyse mükemmel bir oran olarak kabul ediliyor.
Çığır açan bu yöntem sayesinde Alzheimer hastalığı çok düşük maliyetle erken bir evrede tespit edilebilir. Hastalığın erken teşhisi, ilerlemesini yavaşlatmak için kritik öneme sahip. Öte yandan potansiyel sağlık faydalarına rağmen yaşlıların hareketlerinin bu kadar yakın bir şekilde takip edilmesini isteyip istemeyeceği de ayrı bir tartışma konusu.
14.7.2021 - 54944
|
|
|