Gebelikte Bulantı ve Kusma

Bulantı ve kusma gebelikte görüldüğünde ve şiddetli seyrettiğinde bu hastalığın adı hiperemezis gravidarum olur. Kişi gebelik öncesi kilosunun %5 ine kadar kaybedebilir.

BÜTÜN GEBELER KUSAR MI?

Bulantı ve kusma her gebede olmaz. Yaklaşık olarak gebelerin %50-90 inde görülür. Hiperemezis gravidarum oranı ise % 0.3- 2 dir. Bu gebeler arasında da herkesin şikayeti aynı şiddet ve sıklıkta değildir. Kimisi sabah kalkınca ufak bir bulantı yaşarken kimisi gün boyunca kusmakta ve bir lokma bile yiyememektedir. Bu ikisinin arasında da her türlü varyasyon olabilir.

KİMLERDE SIK GÖRÜLÜR?

Gelişmiş ülkelerde ve kentsel bölgelerde Afrika ve Asya'dan daha sık görülüyor. Genç yaşta ilk çocuğunu doğuracak anneler de yaşlı ve 2. Veya 3. Çocuğunu doğuracak olanlardan daha fazla etkileniyorlar. Eğer anne adayı hormon tedavisi alıyorsa, hareket etmekle ilgili sıkıntısı varsa, migreni varsa, ikiz gebe ise, mol gebelik dediğimiz anormal bir durum yaşıyorsa, öncesinde de vitamin eksikliği varsa ,mide yanması ve reflüsü varsa, bu gebeler daha çok etkileniyor. Ayrıca annesinde hiperemezis varsa kızında olma sıklığı da 3 kat artıyor.

GEBELİKTE NEDEN KUSARIZ?

Beynin kusma merkezi ve kemoreseptör inceleme alanı uyarıldığı zaman bulantı ve kusma olur. Gebelikte değişime uğrayan metabolizma ve hormonal sebepler , mide barsak sistemindeki hareket bozukluğu bu merkezleri uyarır. Ayrıca gebelerin gerginlik ve depresyonu gibi psikolojik faktörler de bu bölgeyi uyarabilir.

NE KADAR SÜRER?

Bulantı ve kusma gebeliğin 5-6. Haftasında başlar, 9. Haftada pik yapar, 16-20. Haftada kaybolur. %15 inde 28. Haftaya kadar , % 5 inde ise doğuma kadar devam eder.

Bulantı ve kusma durumunda vücutta bazı değişiklikler olabilir. Hastalık sadece hafif bir su kaybı ile gidebilir. Çok ciddi bir belirti vermez böyle bir durumda. Gebe açlık yaşamaya başlarsa halsizlik oluşabilir çünkü depolarını kullanmaktadır. Bazen de şiddetli bulantı kusma varlığında elektrolit metabolizması bozulabilir. Bu durumda daha ciddi tedbirler almamız gerekir.

BULANTI KUSMA DURUMLARINDA ALINACAK TEDBİRLER

Eğer durumunuz hafif ise yani hafif bulantı kusma var ve bu durum yapılan kan ve idrar testlerinde bir bozukluğa yol açmadı ise o zaman diyet düzenlemesi ve tetikleyici şeylerden kaçınarak sorunu çözebiliriz.

Basilica protein ve karbonhidrattan oluşan beraberinde az miktar elektrolitli sıvı alınan küçük ama sık aralıklı porsiyonlarla beslenmek gerekir. Günde 250 mg ı aşmayacak miktarda zencefil tüketmek hatta bazen sadece koklamak ,hafif tuzlu tavuk suyu ve biraz rahatlayınca çorba ve tuzlu kraker yenilebilir. Parfüm, kokulu yiyecekleri sıcak, gürültü gibi tetikleyicilerden kaçınmak lazım. Ani hareketlerden de kaçınmak gerekir. Soğuk gıdalar sıcak olanlara göre daha iyi tolere edilir. Bütün bunların yanında homeopati, akupunktur, akubası ve hipnoz da kullanılabilir.

Eğer gebe durumu tolere edemiyor ve kusma ve kilo kaybı söz konusu ise o zaman ilaç tedavisi gerekir.

Aşırı sıvı kaybı, asit baz dengesi bozulmuş ve ciddi kilo kaybı mevcutsa o zaman hastaneye yatırılarak damardan besleyici ve asit baz dengesini toparlayıcı tedaviler alması uygun olur. Idrar bulguları normalleşince bu hastalar ağızdan beslenmeye gecebilirler. Bu grupta BRAT diyeti önerilebilir( muz, pirinç, elma suyu, tost)

ENDİŞELER

Gebelikte bulantı kusması olmayan gebeler acaba bebeğim sağlıklı mı diye endişelenebilirler. Oysa bulantı kusmayı bebeğin sağlığı veya sağlıksızlığı ile ilişkilendirmek gereksizdir. Bir kısım gebeler bir defa bile bulanıp kusmadan çok rahat ve sağlıklı bir hamilelik geçirebilir.

Bir diğer endişe de bulantım kusmam var bebeğim yeterli besleniyor mu endişesidir. Bu da yersizdir çünkü bulantı kusma olduğu zamanlarda bebeğiniz henüz çok çok küçüktür. Ve gereken bütün besinleri sizden çekmektedir. Ama tabi ki siz halsiz kalırsınız. Bunun olmaması için yukarda sayılan tedbirleri uygulayabilirsiniz. Aşırı bulantı kusma durumlarında ise zaten artık tibbi tedavi gerekir.

Bütün anne adaylarına sağlıklı ve mutlu bir gebelik dilerim.

12.3.2018 - 32098