Uzm.Dr. Orhan Coşkun Cevabı:
Eritrosit sedimantasyon hızı (ESH), klinikte akut faz yanıtı (bir enflamasyona cevabın) değerlendirmede en yaygın kullanılan laboratuar testlerinden biridir. Eritrosit sedimantasyon hızının normal değerleri kabaca: Erkeklerde yaş/ 2, Kadınlarda ise (yaş+10)/2 formülleri ile hesaplanabilir. Ergenlikten sonra normal değerin üst sınırı her beş yıl için 0.85 mm/saat artar. Yaşla birlikte artış gösterebileceği unutulmamalıdır Ayrıca, şişmanlarda zayıflara göre biraz daha yüksek bulunur. Eritrosit sedimantasyon hızının yüksek olması spesifik bir hastalık tanısı koyduramaz. Cinsiyet, ilaçlar, gebelik, tokluk, kansızlık, kolesterol değerlerinin yüksek olması eritrositlerin yapısal özellikleri gibi birçok neden sedimantasyon hızını etkiler. Özellikle bakteriyel olmak üzere viral enfeksiyonlarda da (Adeno, influenza virüsleri gibi) bir hayli yüksek eritrosit sedimantasyon hızı değerleri saptanır. Multiple myeloma gibi hematolojik problemlerde olduğu gibi enfeksiyonlardan bağımsız olarak eritrosit sedimantasyon hızında yükselmeye yol açar. Başta lenfoma, kolon ve meme kanserleri olmak üzere kanserlerde ve paraneoplastik hastalıklarda, romatolojik hastalıklarda, inflamatuvar barsak hastalıklarında, böbrek patolojilerinde, myokard enfarktüsünde, ilaç ateşinde, nedeni bilinmeyen ateş durumlarında ESH çok yüksek düzeylere ulaşabilir. Yine sedimantasyon hızının yüksek bulunduğu hastaların yaklaşık olarak %3’ünde hiçbir neden bulunamayabilir. ESH bazı hastalıklar arasında ayırıcı tanı için de yardımcı olabilir. Eritrosit Sedimantasyon Hızı, tanı koydurucu bir test değildir, çeşitli hastalıkların (enfeksiyon, romatolojik hastalıklar vs) tanı ve izleminde kullanılması gereken basit ve ucuz bir yöntemdir. Annenizin yaşını belirtmemişsiniz ancak 60 yaşında olduğunu düşünürse ESH yaklaşık olarak (60+10)/2 hesabından 35 mm/saat olması gerekirdi ve 45 olması çok yüksek bir değer değil. Basit bir viral enfeksiyonda buna neden olmuş olabilir. Başka şikâyetleri varsa hepsiyle beraber değerlendirilmesi gereklidir. Geçmiş olsun.